Emin Olun Biz Toprak Peşinde Değiliz! 1877-1878 Osmanlı Rus Harbi (93 Harbi) ile 1912 - 1913 Balkan Savaşları, Pomaklar ve bölge Müslümanları için adeta bir göçler tarihidir. Rusya; Osmanlı’nın gücünü 
yitirmesini fırsat bilerek, Balkanlarda yaşayan Hıristiyan Ortodoks vatandaşları (Rum, Bulgar, Sırp, Ermeni ve Romen) üzerinde etkili olabilmek adına, bölgeye müdahale etmiştir. Rusya’nın bölgede güçlenmesini istemeyen İngiltere ve Fransa ise Osmanlı Devletinin yanında yer almış, ancak ekonomik ve siyasi olarak güçsüzleşen Osmanlı, Rusya’ya yenilmiştir. Emperyalist ülkelerin bölgedeki kışkırtmalarıyla çıkan Balkan savaşları sonucu, bugünkü balkan ülkelerinin sınırları belirlenmiştir. Bölge üzerinde emelleri olan sömürgeci emperyalistlerin ektikleri kin ve nefret sonucu, bölge halkları arasında çatışmalar çıkmıştır. Müslüman halk içinde yer alan Pomak atalarımız ise maalesef büyük kıyımlara uğramış ve kalanlar göçe zorlanarak, bölgeden ayrılmak zorunda bırakılmışlardır. Göç yollarında yaşanılan zorluklar, bulaşıcı hastalıklar ve çetelerin saldırıları sonucu, göç yollarında büyük can kayıpları yaşanmıştır. Hayatta kalabilen Pomak atalarımız, şimdiki yaşadıkları toprakları kendilerine vatan edinmişlerdir. Pomaklar, vatan edindikleri topraklarda yaşayan insanlarla kader birliği yaparak yeni hayatlar kurmuş, bugünkü nesillere örf ve adetlerini mümkün olduğunca aktarabilmişlerdir.
Aynı şekilde Pomak atalarımızın bıraktıkları topraklara, evlere başka insanlar gelmişler ve sahiplenmişlerdir. O insanlar da, kendilerine öngörülen kaderi yaşamışlar, yerleştirildikleri topraklarda geleceklerini inşa etmişlerdir. Tabi ki geçmişte yitip giden canları geri getiremeyiz. O yitip giden canların maddi bir karşılığı yoktur. Ancak; geçen zaman içinde yaralar kabuk bağlamış, acıları çeken nesillerin torunları kendilerine yeni hayatlar kurmuş, geleceklerini başka istikamette inşa etmişlerdir. Biz Pomaklar, atalarımızdan kalan örf ve adetlerimizi yaşatmak, geçmişle geleceğimiz arasında köprü kurmak istiyoruz. Kimsenin malında, toprağında gözümüz yoktur. İnancından, ırkından dolayı düşman edilen insanlara, insan olmanın daha önemli olduğunu, her inanca saygı duyulması gerektiği bilinciyle, ata topraklarında yeni yaşam kuran insanları tanımak ve tanış olmak istiyoruz. Kin ve nefretin geçmişte kalmasını, atalarımızın elinden alınan hakların, şimdiki torunlarına verilmesiyle yeni oluşacak dostlukların kapısını aralamak istiyoruz. Zamanında kardeş gibi yaşadığımız insanlarla tekrar dost ve kardeş olmak istiyoruz. Özgürce ata topraklarını gezip görmek, atalarımızın mezarlarını ziyaret edip dua etmek istiyoruz. Kin ve nefretin olmadığı bir ortamda, İnsan olarak başka ne istenir ki? Barış ve sevginin hakim olduğu günler dileğiyle. Adem Ünal
