Rusyada daha 1820 yılında "Birleşik Slavlar Cemiyeti " kurulmuştur. Bunun içinde Rus, Çekoslovak, Slav, Sloven, Hırvat, Polonyalı ve Karadağlılar Slav ırkı olarak kabul ediliyor. Bunlar Rus bayrağının altında birleşmeleri için çalışılıyor. Rus okullarına Sırp, Romen ve Bulgar gençleri alınıyor. Bunlar okullarda panslavist zihniyetle yetiştiriliyorlar. Kısa sürede sonuç vermeye başlanıyor gençlerin arasında milliyetçilik fikri güç kazanmaya başlıyor. Bulgar kilisesi 1871 yalında Rum kilisesinden ayrılarak ilk Bulgar piskoposunu seçiyor. Ruslar hemen bu topraklardan Osmanlıyı atabilmeleri için bağımsız bir Bulgar devleti kurmak için çalışmalarına başlıyorlar. Bu devletin teşkilatlanması için bir özel büro bile kurulmuş bunun basında Prens V.A. Çerkaski bulunuyordu . Bu büronun yaptığı tespitler sonunda, Bulgaristan Topraklarında en az Bulgarlar kadar köklü ve topraga bağlı bir Müslüman Bulgar nüfusunu ortaya çıkarmışlardı .Bu durumda bu devletin kurulması güç olduğunu anlayan Ruslar, çözüm olarak Bulgarların arasında dini ayrımcılığı düşmanlığı körükleyerek Bulgarları ayaklanmaya teşvik ettiler.
Bunların sonucunda Hıristiyan Ortodoks olmayan diğer dini azınlıklara şiddet hareketleri ve katliamlar birbirini izliyorlar. Ayaklanma sırasında, binlerce Pomak köylüsü acımasıca katlediliyor. Rus Çarı Aleksandır , Avusturya imparatoru Frans Jozef ile Temmuz 1876 da gizli bir anlaşma yapıyorlar. Bu anlaşmaya göre Sırp Toprakları Avusturya ya kalacak, Bulgaristan Toprakları ise Rusya ya. Böylece Avrupayı da arkasına alarak 24.04.1877' de Rusya Osmanlı ya savas ilan ediyor. Tuna cephesi / Osman Paşa' nin bes ay süren üstün direnişi ocak 1878'de kırıldı ve Plevne düştü. Üç mart 1878' de Yeşilköy / Ayastefanos / barış anlaşmasını İmzalamak zorunda kalmıştır. Büyük Bulgaristan sınırları : Bu Tuna boyundan, Edirne ye kadar , Trakya, Makedonya - Üsküp, Ohri, Korçayı, Ege denizi üzerinde Selanik’i kapsıyordu. Çok geçmeden 13.Haziran - 13 Temmuz 1878 tarihleri arasında yapılan Berlin Kongresinde büyük devletler konuyu yeniden gündeme getirdiler ve anlamsa yeniden tespit edilmesini istediler. Yerine Berlin anlaşmayı imzaladı. Bu anlaşmada Bulgaristan Anayasası hazırlanıyor iken , özellikle o topraklarda kalan etnik ve dini azınlıkların Hak ve çıkarlarını gözetilmesini hükme bağlanmıştır Böylece Tuna Vilayeti üzerine bir Bulgar Prensliği kurulmuş oldu
1908 ' de Osmanlı himayesini kendi iradeleriyle ret edip ,Prensliği Krallığa çevirdiler.
Ekim 1912 'de başlayan savaşta Osmanlı çok çabuk kaybetti. Savastan önce Avrupa devletleri, sonuç ne olursa olsun hudut değişikliği kabul edilemeyecek diye açıklamalarda bulunmuştu. Tabi bunlar pek uygulanmadı. Bu sefer Balkanlar kendi içinde tartışma süreci başladı bir biriyle savasa başlamışlardı. Kimi büyük Bulgaristan hayalini kuruyor, Sirplar ise Arnavutluğa el koyuyor, Karadagda Arnavutluk kurulmasyndan rahatsiz, Yunan Selani birakmak istemiyor , Romanya Güney Dobrucayi istiyorlar v.s.,vs . Bu ihtiraslar karşısında ikinci Balkan savasi patlıyor / Haziran - Temuz 1913 / Onlar birbiriyle bozla?yr iken Edirneye kadar olan bölgemizi geriye alabildik. 10.08.1913 ile Balkanların sınırları belirlendi. Osmanlı ile Bulgaristan 29.09.1913 İstanbul da imzalanan ayrı bir anlaşma uyarınca bugünkü Türk, Bulgar sınırları belirlendi.
Balkan Savaşından sonra Bulgaristana verilen ve yeni yerler denen Rodop ve Kırcaali havalisindeki Türkler de buna ilave edilip Romanya'ya kalan Dobrucadakiler düşülünce 1914' te Türk nufusu 885.000 olmuştur. Göçlere rağmen Müslüman nufusu bazı bölgelerde çoğunlukta kalmıştır.
AYLAR YILLAR NÜFUS HAZİRAN 1879 1133 - TEMMUZ 1879 397 -AĞUSTOS 1879 481 - EYLÜL 1879 2600 EKİM 1879 2246 KASIM 1879 2226 ARALIK 1879 549 OCAK 1880 930 ŞUBAT 1880 906 MART 1880 951 NİSAN 1880 886 MAYIS 1880 1030 HAZİRAN 1880 1046 TEMMUZ 1880 943 AĞUSTOS 1880 730 EYLÜL 1880 336
Bulgaristan istatistiklerine göre.
YILLAR SAYILAR
1878 ,1.000.000- 1880 ,200.0001893- 11.460 , 1894- 8.837 1895 5.095 18961 .946 18972 .8011 8986 .6401899
7.354
1900
7.417
1901
9.339
1902
9.714
1913 440.000
TOPLAM
HEPSİ
1.710.603
Yararlanilan Kaynaklar: internet siteleri , Alman devlet arşivi balkan savaşı belgeleri.
Bizi Facede sosyal Medyada Takip edin.Pomaklar hakkinda her seyden an itibari ile Haberiniz olsun .. Haber Analiz · > Ekonomi · > Röportaj · > Aile-Sağlık-Eğitim · > Gezi-İzlenim · > Hayatın İçinden Pomakbülteni Haber Portalı.